GIẢI VÌ SỰ NGHIỆP VĂN HÓA GIÁO DỤC
GIÁO SƯ HOÀNG TỤY

Trong lịch sử khoa học và giáo dục Việt Nam, GS. Hoàng Tụy có một vị trí đặc biệt. Ông là một trong những người đặt nền móng cho toán học Việt nam hiện đại, là nhà toán học có tầm cỡ quốc tế, là người đưa nền toán học Việt Nam có tên trên bản đồ toán học thế giới.

Là nhà toán học lớn, ông đồng thời cũng là nhà giáo dục lớn của Việt Nam.

Trong quá trình phát triển của giáo dục Việt Nam từ 1945 đến nay, không có bước ngoặt quan trọng nào mà không nhận thấy dấu ấn của GS Hoàng Tụy.

- Trong những ngày đầu kháng chiến, khi nền giáo dục của nước Việt Nam mới còn rất non trẻ, Ông là một trong những thầy giáo giỏi nhất ở vùng tự do.

- Năm 1955, sau hòa bình lập lại, đất nước cần xây dựng một hệ thống giáo dục chính quy cho mục đích phát triển bền vững, lâu dài, Ông được Nhà nước cử làm Trưởng ban trù bị cải cách giáo dục phổ thông khi mới 27 tuổi.

- Trên cương vị Chủ nhiệm Khoa Toán trường Đại học tổng hợp Hà Nội từ 1961 đến 1968, GS Hoàng Tụy đã có những đóng góp to lớn trong việc xây dựng Khoa Toán thành một trung tâm hàng đầu trong nước về đào tạo đội ngũ những người nghiên cứu và giảng dạy toán học.

- Từ năm 1969, Ông về công tác tại Ủy ban Khoa học nhà nước, và đã cùng với các giáo sư Lê Văn Thiêm, Tạ Quang Bửu xây dựng nên chiến lược phát triển lâu dài cho toán học Việt Nam. Trên cương vị Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam, ông kiên trì chủ trương xây dựng Viện theo những chuẩn mực quốc tế. Nhờ định hướng đó mà Viện Toán học đã có những bước trưởng thành vững chắc, trở thành trung tâm nghiên cứu hàng đầu cả nước, có uy tín nhất định trên trường quốc tế. 

Đặc biệt, với một quan điểm giáo dục luôn hiện đại, một tinh thần trách nhiệm rất cao, một sự thẳng thắn, một lòng dũng cảm và kiên định mẫu mực, trong nhiều chục năm qua, ông đã tiến hành và tập họp, đứng đầu, dắt dẫn cả một trào lưu đấu tranh cho một nền giáo dục tiên tiến, hiện đại, chống lại sự xuống cấp nặng nề, nguy hiểm về giáo dục đang diễn ra.

Ông đã có hằng trăm bài viết đặc sắc, sáng suốt, dũng cảm về hầu hết những vấn đề quan trọng và thiết thực nhất của giáo dục; là người tổ chức, chủ trì nhiều kiến nghị rất cơ bản về giáo dục trong những năm qua.

Đóng góp của giáo sư Hoàng Tụy về giáo dục là rất to lớn, không hề kém những đóng góp về toán học của ông. 

Trao Giải thuởng về Giáo dục của Quỹ Văn hóa Phan Châu Trinh cho giáo sư Hoàng Tụy không chỉ là công nhận công lao lớn của ông, mà còn là bày tỏ rõ ràng sự đồng tình mạnh mẽ của tổ chức chúng ta đối với những quan điểm giáo dục tiên tiến đồng thời rất cấp thiết cho nền giáo dục nước nhà của ông.

- Trong tình hình nền giáo dục Việt Nam bộc lộ những khủng hoảng trầm trọng, GS. Hoàng Tụy đã kiên trì có mạnh mẽ đấu tranh cho việc tiến hành một cuộc cải cách giáo dục cơ bản, xây dựng một nền giáo dục Việt Nam hiện đạióao đấu tranh không khoan nhượng với những xu hướng thương mại hóa giáo dục, gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về những “ung nhọt” cần cắt bỏ của nền giáo dục Việt Nam. Những bài viết sâu sắc và tâm huyết của Ông có tiếng vang lớn trong xã hội, góp phần giúp cả xã hội nhìn rõ nguy cơ xuống cấp trầm trọng của nền giáo dục, và đề ra nhiều giải pháp để tiến hành một cuộc cải cách toàn diện giáo dục.